Trong số các loại mụn thường gặp, một số loại không gây bất kỳ ảnh hưởng nào. Tuy nhiên cũng có một số mụn sưng to, gây đau nhức, khó chịu, và đặc biệt rất mất thẩm mỹ. Bạn có thể tham khảo các cách phân biệt các loại mụn phổ biến thông qua biểu hiện như sau.
Mụn không viêm
Mụn không viêm là tình trạng mụn xuất hiện khi tế bào chết và tuyến bã nhờn hoạt động mạnh khiến lỗ chân lông bị bít tắc. Mụn không viêm bao gồm mụn đầu trắng và mụn đầu đen.
Mụn đầu đen
Mụn đầu đen được coi là cấp độ đầu của mụn trứng cá và đây cũng là loại mụn phổ biến nhất.
Nguyên nhân: Mụn đầu đen xuất hiện khi lỗ chân lông bị tắc nghẽn do bã nhờn và tế bào da chết. Nguyên nhân dẫn đến màu đen của mụn là do nhân mụn nhô lên trên bề mặt da, khi tiếp xúc với oxy bên ngoài một thời gian, phần bã nhờn của nhân mụn sẽ nhanh chóng bị oxy hóa tạo thành màu đen.
Dấu hiệu nhận biết: Bạn rất dễ nhận biết mụn đầu đen ở mũi, má, trên trán hoặc bất kỳ nơi nào khác trên mặt. Chúng là những nốt mụn nhỏ hơi nhô trên bề mặt da và thường có màu tối. Ngoài ra, mụn đầu đen thường không gây đau nhức hoặc sưng đỏ lên như mụn bọc.
Cách điều trị: Bạn có thể lấy nhân mụn tại spa/clinic, hoặc sử dụng phương pháp laser, đèn led (ánh sáng xanh dương và ánh sáng đỏ). Tùy theo mức độ nhiều của mụn mà bạn có thể kết hợp sử dụng các sản phẩm dạng gel/ kem có chứa hoạt chất như Retinoid, BPO, Azelaic acid với sự hướng dẫn của chuyên gia da liễu.
Mụn đầu trắng
Mụn đầu trắng còn được gọi là mụn ẩn dưới da và mụn cám.
Nguyên nhân: Mụn đầu trắng hình thành khi lỗ chân lông bị tắc nghẽn bởi bã nhờn, tế bào da chết và vi khuẩn tích tụ. Nguyên nhân dẫn đến màu trắng của mụn là do nhân mụn nằm dưới lỗ chân lông khép kín, không tiếp xúc được với không khí, vì thế nhân mụn không bị chuyển màu mà vẫn giữ nguyên màu trắng. Loại mụn này thường không gây viêm và dễ kiểm soát.
Dấu hiệu nhận biết: Cách nhận biết mụn đầu trắng cũng khá đơn giản. Mụn đầu trắng có thể mọc ở bất cứ đâu nhưng nó thường xuất hiện ở mũi, má, trán và cằm. Vùng da mọc mụn đầu trắng không sưng đỏ, nốt mụn nhỏ như đầu đinh ghim, kích thước từ 1 – 2mm, mụn không có nhân và nằm sâu dưới bề mặt da, chỉ hơi nhô lên tạo thành những vùng da sần sùi. Loại mụn này khó quan sát bằng mắt thường, mà sẽ cảm nhận. Trong một số trường hợp, sự xuất hiện của mụn đầu trắng cảnh báo một số bệnh lý ở hệ tiêu hóa nhất là dạ dày và cơ quan sinh sản.
Cách điều trị: Các phương pháp hỗ trợ điều trị mụn đầu trắng cũng tương tự như mụn đầu đen, tuy nhiên bạn có thể sử dụng thay thế bằng các sản phẩm có chứa hoạt chất như AHA, BHA, Adapalene theo sự hướng dẫn của chuyên gia da liễu.
Mụn viêm
Mụn đỏ
Mụn đỏ xuất hiện khi mụn đầu đen và mụn đầu trắng bị viêm, chuyển thành những nốt mụn đỏ, hơi sưng hoặc có thể đau nhẹ khi chạm vào.
Nguyên nhân: Mụn viêm đỏ được hình thành từ việc tắc nghẽn lỗ chân lông bởi bã nhờn, tế bào da chết hoặc vi khuẩn P.acnes gây nên nhiễm trùng sâu bên dưới bề mặt da. Điều này khiến cho những nốt mụn trở nên sưng tấy và khó điều trị.
Dấu hiệu nhận biết: Mụn viêm đỏ có thể được nhận biết thông qua các nốt đỏ hơi sưng, kích thước đường kính dưới 5mm, khó thấy được nhân mụn và có thể gây đau nhẹ khi chạm vào. Nếu không được xử lý kịp thời, mụn đỏ có thể dẫn tới mụn bọc, mụn nang, làm tổn thương da nghiêm trọng và để lại sẹo gây mất thẩm mỹ.
Cách điều trị: Nếu bạn bị mụn trứng cá viêm nhẹ như mụn đỏ, một trong những phương pháp đầu tiên mà bác sĩ/dược sĩ khuyến khích điều trị là dùng Benzoyl Peroxide (BPO) để chấm nốt mụn. Ngoài ra bạn vẫn có thể tham khảo sử dụng kháng sinh thoa ngoài da an toàn như Clindamycin, Ethrythromycin. Đồng thời, bạn có thể kết hợp điều trị nâng cao bằng phương pháp lăn kim hoặc ánh sáng đèn led, laser… để đạt hiệu quả giảm mụn tối ưu.
Mụn mủ
Mụn mủ là một trong số các loại mụn viêm. Nốt mụn mủ khá giống với mụn nhọt nhưng chúng thường có kích thước lớn hơn.
Nguyên nhân: Mụn mủ sinh trưởng bên dưới lỗ chân lông do vi khuẩn hoặc virus gây ra. Mủ trong mụn là kết quả của quá trình tiêu diệt vi khuẩn trên da của các tế bào miễn dịch.
Dấu hiệu nhận biết: Mụn mủ là những nốt mụn màu đỏ thường có biểu hiện sưng tấy. Mụn có đầu màu trắng hoặc hơi vàng, dễ vỡ, nhân mụn dạng lỏng chứa các dịch mủ và máu viêm. Khi mụn vỡ, nếu không được xử lý đúng cách, dịch mủ trong mụn sẽ chảy ra ngoài, lây lan ra các vùng khác sẽ khiến tình trạng viêm nhiễm thêm nặng. Đặc biệt, bạn không nên nặn mụn hoặc bóp vỡ nốt mụn vì sẽ để lại sẹo thâm và rất khó chữa.
Cách điều trị: Khuyến khích sử dụng kháng sinh uống Isotretinoin hoặc thuốc thoa kết hợp giữa Tretinoin (có thể thay thế bằng Adapalene) với BPO. Vì đa phần các thuốc điều trị mụn viêm thường có tác dụng phụ nên trước khi sử dụng, bạn cần thăm khám và kê toa của bác sĩ da liễu.
Mụn nang
Mụn nang là một trong những loại mụn nghiêm trọng nhất, gây nên những tổn thương lớn cho da nếu không biết cách điều trị kịp thời.
Nguyên nhân: Mụn nang là kết quả do vi khuẩn, bã nhờn và các tế bào da chết mắc kẹt bên trong lỗ chân lông gây bít tắc. Từ đó tạo thành những nốt mụn đỏ, có dịch mủ và sưng to gây đau nhức khi chạm vào.
Dấu hiệu nhận biết: Mụn nang thường không có đầu mụn và sưng to. Các nốt mụn nang thường có đường kính trên 10mm, trong nhân mụn chứa đầy dịch mủ. Mụn nang gây nên cảm giác đau nhức, trong một số trường hợp nếu không điều trị kịp thời và đúng cách sẽ để lại sẹo vĩnh viễn trên da của bạn.
Cách điều trị: Sử dụng thuốc kháng sinh hoặc Isotretinoin theo sự kê toa của bác sĩ. Bên cạnh đó, bạn có thể kết hợp điều trị mụn nang bằng ánh sáng đèn led (ánh sáng xanh dương và ánh sáng đỏ). Lưu ý, nên cân nhắc lăn kim ở trường hợp mụn này vì có thể sẽ làm tăng viêm nhiễm sang các vùng lân cận.
Mụn bọc
Mụn bọc là trường hợp nặng nhất trong các loại mụn trứng cá, đây là loại mụn là phá hủy cấu trúc da nhiều nhất.
Nguyên nhân: Mụn bọc là kết quả của quá trình viêm nhiễm trên da. Mụn này sẽ gây đau nhức và khó chịu ở những vị trí mà nó xuất hiện. Một số trường hợp mụn bọc có thể tự hết nhưng sẽ để lại sẹo mụn lớn, gây mất thẩm mỹ.
Dấu hiệu nhận biết: Mụn bọc có biểu hiện là nốt mụn sưng đỏ, lớn dần theo thời gian, xung quanh mụn cứng, vùng nhân mụn có dịch màu vàng hoặc trắng, mủ (kích thước mụn trên 5mm). Mụn bọc rất dễ bị tổn thương và gây đau nếu chạm tay vào.
Cách điều trị: Ưu tiên sử dụng kháng sinh uống Isotretinoin. Kết hợp với phương pháp hỗ trợ: ánh sáng đèn led, laser, peel. Vì đây là trường hợp mụn nặng nhất nên bạn cần đến sự tư vấn và kê toa của bác sĩ da liễu, không nên tự mình điều trị tại nhà.
Quy trình điều trị mụn viêm iOne 4F:
Bước 1: Vệ sinh da mặt bằng sữa rửa mặt có thành phần pH trung tính
Bước 2: Ủ tê
Bước 3: Tiến hành peel da với Retin-oil và Pure Skin. Có thể peel 1 lớp hoặc 2 lớp, tuy nhiên đối với da mỏng nền da yếu thì chỉ nên peel 1 lớp
Bước 4: Điện di tinh chất F-ACN
Bước 5: Đắp mặt nạ dưỡng
Đối với tình trạng mụn viêm nhẹ, có thể tiến hành lăn kim và tiêm vi điểm sau peel. Tuy nhiên đối với tình trạng mụn viêm nặng, không nên lăn kim vì có thể dẫn đến tình trạng lây lan và nhiễm trùng gây nguy hiểm.
Lưu ý, sau khi điều trị mụn viêm iOne 4F, bạn nên hạn chế sử dụng những sản phẩm mang tính treatment như BHA, AHA và Retinol trong khoảng 3 – 5 ngày.
Một số lưu ý khi điều trị mụn
Để phòng ngừa và điều trị các loại mụn hiệu quả, bạn cần lưu ý những vấn đề sau:
Chế độ sinh hoạt
Một lối sống lành mạnh, khoa học sẽ giúp ngăn ngừa mụn, thu nhỏ lỗ chân lông, làn da sẽ trở nên mịn màng và tươi sáng hơn. Để có chế độ khoa học, bạn nên:
- Hạn chế việc thức khuya, duy trì thói quen ngủ đủ giấc;
- Không sử dụng các chất kích thích, đồ ăn nhanh, cay nóng, nhiều dầu mỡ… vì chúng sẽ gây kích ứng làn da của bạn, dẫn đến tình trạng tắc nghẽn lỗ chân lông và gây ra mụn;
- Hạn chế đường và tinh bột trong khẩu phần ăn, vì đây chính là nguyên nhân gây ra các loại mụn, nên ăn nhiều thực phẩm từ thiên nhiên, không chất bảo quản như trái cây, rau củ quả và uống đủ nước để cung cấp đủ vitamin và khoáng chất cho da;
- Luôn giữ cho tinh thần thoải mái, thư giãn, tránh căng thẳng, suy nghĩ nhiều để thu nhỏ lỗ chân lông, tránh nổi mụn do stress, mệt mỏi.
Thay đổi lối sống lành mạnh, khoa học chính là một trong những cách điều trị mụn hiệu quả. Hãy thay đổi tích cực từ hôm nay để sở hữu làn da khỏe mạnh và tươi trẻ.
Chăm sóc da
Chăm sóc da đúng cách khi điều trị mụn là điều cực kỳ quan trọng. Tuyệt đối không tự ý nặn mụn, bởi khi nặn mụn bạn sẽ khiến da bị tổn thương nhiều hơn, lỗ chân lông to hơn, dễ bị viêm nhiễm và lây lan mụn sang các vùng xung quanh.
Đặc biệt, bạn cần tẩy da chết thường xuyên để da được tái tạo liên tục. Việc tẩy da chết và xông mặt 2-3 lần/ tuần sẽ giúp da trở nên sáng mịn, se khít lỗ chân lông.
Việc tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời sẽ khiến độ mịn màng trên da suy giảm đi, lỗ chân lông to hơn và dễ gây mụn. Sử dụng kem chống nắng sẽ giúp làm giảm tác động của tia UV lên da, giúp bảo vệ và góp phần ngăn ngừa quá trình lão hóa da. Do đó, bạn nên thoa kem chống nắng hàng ngày kết hợp với việc mặc thêm áo khoác chống nắng, mũ rộng vành, khẩu trang, đeo kính mát và hạn chế ra ngoài trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều để bảo vệ da tối da dưới tác động của ánh nắng mặt trời.
Tẩy trang và rửa mặt sạch sâu là giải pháp cần thiết góp phần loại bỏ bã nhờn, dầu và bụi bẩn trên da, giúp lỗ chân lông sạch sẽ và thông thoáng hơn. Vì thế, bạn cần rửa mặt sạch 2 lần/ ngày vào buổi sáng và tối bằng sữa rửa mặt thích hợp với loại da của mình. Tránh chà xát mạnh trên da vì có thể làm nặng thêm tình trạng mụn viêm và thúc đẩy sự phát triển của các tổn thương mụn mới. Nên massage nhẹ nhàng bằng các đầu ngón tay là đủ để làm sạch da.
Một điều lưu ý là bạn luôn cần phải tẩy trang mặc dù không trang điểm, bởi khi bạn ra đường, hàng loạt bụi bẩn, vi khuẩn trong không khí đã bám lên bề mặt da mà bạn không nhìn thấy được.
Sau khi tẩy trang và rửa mặt vào cuối ngày, bạn nên dùng nước hoa hồng để làm sạch sâu, se khít lỗ chân lông và cân bằng độ ẩm trên da tốt hơn. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng đá lạnh để massage mặt, điều này cũng giúp se khít lỗ chân lông hiệu quả.
Lựa chọn mỹ phẩm cho da mụn
Một cách ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị mụn hiệu quả chính là sử dụng mỹ phẩm phù hợp với làn da, có nguồn gốc rõ ràng và thành phần lành tính. Sau đây là một số tiêu chí giúp bạn lựa chọn mỹ phẩm phù hợp với làn da của bạn hơn:
Sữa rửa mặt: Nên chọn loại có chứa chất dưỡng ẩm, độ pH trung tính, bảng thành phần ít hơn 10 hoá chất.
Tẩy tế bào chết hoá học: Nên chọn hoạt chất tẩy tế bào chết phù hợp với làn da như:
- Đối với da dầu: BHA
- Đối với da khô: AHA
- Đối với phụ nữ đang mang thai: PHA
Dưỡng ẩm: Không nên chọn những sản phẩm dưỡng ẩm có chứa hoạt chất sinh cồi mụn.
Kem chống nắng: Nên thoa kem chống nắng hàng ngày bằng các sản phẩm có chỉ số SPF từ 50+ và chỉ số PA++++ trở lên, ít các hoạt chất gây kích ứng.
Tẩy trang: Nếu bạn thuộc tuýp người có làn da hỗn hợp thì nên chọn tẩy trang dạng nước. Nếu da của bạn thuộc da khô thì nên chọn tẩy trang dạng dầu.
Mặt nạ: Ưu tiên sử dụng mặt nạ đất sét ít nhất 1 lần/ tuần, điều này giúp loại bỏ dầu thừa trên da và làm thông thoáng lỗ chân lông hơn.
Ngoài ra, khi sử dụng mỹ phẩm và các sản phẩm chăm sóc da, nếu phát hiện thấy da bị kích ứng thì bạn nên ngưng sử dụng sản phẩm đó trong một khoảng thời gian để da nghỉ ngơi sau đó mới chuyển sang dùng loại khác.
Các loại mụn khác nhau sẽ có những phương pháp điều trị tương ứng. Vì vậy, khi bị mụn điều đầu tiên, bạn cần xác định chính xác loại mụn mà mình đang mắc phải. Từ đó có cách chăm sóc, bảo vệ, vệ sinh da phù hợp. Ngoài những thông tin mà Fusion Meso cung cấp, bạn cần đảm bảo chế độ sinh hoạt, ăn uống lành mạnh, tránh sử dụng mỹ phẩm gây kích ứng để có làn da khỏe đẹp hơn.
Có thể bạn quan tâm:
Phân biệt các loại da cơ bản và cách chăm sóc phù hợp
12 cách trị môi khô nứt nẻ đơn giản và hiệu quả tại nhà
Bật mí các bước chăm sóc da Hàn Quốc để có làn da căng bóng, mịn màng
Nguồn tham khảo
Types of acne and How to treat them – https://www.healthline.com/health/beauty-skin-care/types-of-acne
The two main categories of acne – https://www.aesacnetreatmentsf.com/blog/different-acne-types