Mụn viêm bao gồm những nốt mụn đỏ và sưng tấy, là một trong những vấn đề da liễu khiến nhiều người lo ngại. Bởi vì nó gây mất thẩm mỹ và làm cho người bệnh tự ti về vẻ bề ngoài. Do đó, bạn cần điều trị và xử lý mụn viêm đúng cách để hạn chế những vết thâm sẹo để lại.
Nguyên nhân dẫn đến mụn viêm
Bã nhờn và tế bào da chết kết hợp với vi khuẩn P.acne làm tắc nghẽn lỗ chân lông, gây tình trạng nhiễm trùng sâu bên dưới bề mặt da. Điều này dẫn đến những nốt mụn sưng tấy và khó loại bỏ. Ngoài ra còn một số nguyên nhân khác dẫn đến mụn viêm như:
- Rối loạn hormone: Sự thay đổi đột ngột của hormone có thể xuất hiện tình trạng nổi mụn trên da. Khi hormone tiết ra nhiều, dẫn đến da bị nhờn, lỗ chân lông bị tắc nghẽn, tạo cơ hội cho mụn phát triển. Tình trạng này hay gặp ở độ tuổi dậy thì và phụ nữ mang thai.
- Chế độ ăn uống không hợp lý: Chế độ ăn quá nhiều đường, thức ăn cay nóng, đồ chiên xào, dầu mỡ và thói quen sử dụng nước ngọt, cà phê, rượu bia, thuốc lá sẽ dễ gây nên mụn. Bên cạnh đó, việc lười ăn rau xanh, trái cây sẽ làm thiếu đi lượng vitamin cần thiết làm mụn viêm xuất hiện nhiều hơn.
- Chế độ sinh hoạt không hợp lý: thường xuyên thức khuya, áp lực công việc, căng thẳng kéo dài sẽ khiến làn da dễ nổi mụn.
- Vệ sinh da mặt không đúng cách: Bụi bẩn, chất nhờn và vi khuẩn gây mụn thường ở sâu dưới lỗ chân lông. Vì vậy, nếu chỉ rửa mặt bằng nước thì không thể nào làm sạch hoàn toàn được. Điều đó sẽ khiến bụi bẩn còn lại tích tụ trên da gây viêm nhiễm.
- Một số nguyên nhân khác: Ánh nắng mặt trời, bụi bẩn, khói bụi, sử dụng mỹ phẩm quá nhiều, đồ trang điểm không phù hợp hay kém chất lượng sẽ gây tình trạng mụn càng nghiêm trọng.
Các dạng mụn viêm
Với mỗi loại mụn viêm khác nhau sẽ có cách điều trị khác nhau. Vì vậy điều quan trọng là phải xác định chính xác loại mụn viêm mà bạn gặp phải. Các loại mụn viêm thường gặp như:
- Mụn đỏ: Là loại mụn sưng đỏ, gây đau và khó thấy được nhân mụn. Nếu không được xử lý kịp thời, mụn đỏ có thể dẫn tới mụn bọc, mụn nang, gây tổn thương cấu trúc da và để lại sẹo thâm.
- Mụn mủ: đây là loại mụn sưng to, nhưng có đầu mụn, bên trong chứa đầy dịch mủ màu trắng hoặc vàng.
- Mụn bọc: đây là loại mụn viêm khá nặng và sưng to, cứng và gây đau hơn so với mụn đỏ hay mụn mủ. Mụn bọc dễ để lại sẹo lồi hoặc lõm sau khi lành do viêm nhiễm ăn sâu dưới tế bào da. Đầu mụn bọc không trồi lên rõ ràng và chứa đầy mủ bên trong nên thường không được nặn hết nhân.
- Mụn nang: là loại mụn viêm nặng nhất, tình trạng viêm nhiễm đã xâm nhập sâu dưới tế bào da, gây đau nhức và tạo thành một ổ nhân chứa đầy mủ. Loại mụn này sẽ để lại sẹo lõm ngay cả khi bạn đã điều trị đúng cách.
Do đó, đối với tất cả các loại mụn viêm, bạn tuyệt đối không được nặn mụn dưới bất kỳ hình thức nào mà phải có phương pháp điều trị mụn đúng cách để giảm thiểu tình trạng xấu nhất có thể xảy ra.
Cách trị mụn viêm hiệu quả
Mụn viêm có thể lây lan và cuối cùng gây ra sẹo , vì vậy tốt nhất bạn nên bắt đầu điều trị càng sớm càng tốt. Tùy thuộc vào loại mụn mà bạn gặp phải, bác sĩ có thể đề nghị bắt đầu với các phương pháp điều trị không kê đơn (OTC) trước khi chuyển sang các phương pháp điều trị theo toa mạnh hơn, hoặc nếu tình trạng mụn nhẹ và ít bạn có thể sử dụng phương pháp điều trị từ thiên nhiên.
Trị mụn viêm bằng thuốc không kê đơn
Có rất nhiều phương pháp điều trị không kê đơn (OTC) cho mụn viêm. Một số sản phẩm trị mụn không kê đơn hoạt động bằng cách tiêu diệt vi khuẩn gây ra mụn viêm. Những loại khác giúp loại bỏ dầu thừa trên da hoặc tăng khả năng phát triển của các tế bào da mới và loại bỏ các tế bào da chết. Dưới đây là ba thành phần chính bạn có thể tìm thấy trong các sản phẩm trị mụn hiện nay:
Benzoyl peroxide (BPO)
Công dụng: tiêu diệt vi khuẩn gây mụn, đồng thời còn giúp loại bỏ dầu thừa trên da và loại bỏ các tế bào da chết làm tắc nghẽn lỗ chân lông.
Tác dụng phụ: có thể gây kích ứng da khi thoa BPO ở nồng độ cao hơn 2.5%. Khi bị kích ứng, da sẽ xuất hiện tình trạng ban đỏ, đóng vảy hoặc cảm giác châm chích.
Axit salicylic (BHA)
Công dụng: tác dụng loại bỏ các tế bào da chết từ sâu bên trong, ngăn ngừa tình trạng bít tắc lỗ chân lông. Bên cạnh đó, axit salicylic giúp làm giảm các tổn thương do mụn viêm gây ra và ngăn ngừa chúng quay trở lại.
Tác dụng phụ: khi được sử dụng ở nồng độ 2% hoặc cao hơn, axit salicylic có thể gây lột da tại chỗ và gây khó chịu ở một mức độ nhất định như châm chích nhẹ. Tuy nhiên, bạn có thể sử dụng nó trên toàn bộ da, nhưng nhớ dùng kem dưỡng ẩm vì các sản phẩm chứa axit salicylic có thể gây khô da theo thời gian.
Lưu huỳnh
Công dụng: lưu huỳnh có nhiều trong sản phẩm trị mụn, đặc biệt chúng hoạt động tốt với mụn trứng cá nhẹ, không viêm. Lưu huỳnh có tác dụng loại bỏ các tế bào da chết làm tắc nghẽn lỗ chân lông và giúp loại bỏ dầu thừa. Nó thường được kết hợp với các thành phần khác, chẳng hạn như axit salicylic, benzoyl peroxide hoặc resorcinol.
Tác dụng phụ: các sản phẩm có chứa lưu huỳnh có thể gây khô da. Mặc dù lưu huỳnh sẽ không làm cho tình trạng mụn viêm trở nên tồi tệ hơn, nhưng chúng sẽ không có tác dụng nhiều để điều trị.
Bạn có thể bắt đầu trị mụn viêm bằng phương pháp điều trị không kê đơn bằng cách cách thêm một loại sữa rửa mặt chứa axit salicylic và một loại kem bôi tại chỗ chứa benzoyl peroxide vào quy trình chăm sóc da của bạn. Có thể sẽ mất một vài tháng để cảm nhận sự khác biệt trên da của bạn. Đặc biệt, mụn viêm không phải lúc nào cũng sẽ phù hợp với phương pháp điều trị không kê đơn, bởi vì nó hay lan rộng trên da và thường xuyên tái phát. Nếu tình trạng da không thay đổi sau ba tháng, bạn nên đến gặp bác sĩ da liễu để được tư vấn và điều trị.
Điều trị mụn viêm bằng thuốc được kê đơn
Tùy thuộc vào các triệu chứng của bạn, bác sĩ da liễu có thể kê một hoặc kết hợp các loại thuốc theo toa, kem bôi bao gồm:
Retinoids tại chỗ
Công dụng: retinoids là các dẫn xuất vitamin A giúp loại bỏ các tế bào da chết, chẳng hạn như Differin và Retin-A, chúng có hiệu quả nhất đối với mụn trứng cá bị viêm.
Tác dụng phụ: bên cạnh một số mẩn đỏ và bong tróc da, retinoids sẽ làm cho da bạn nhạy cảm hơn với tia UV, vì vậy hãy nhớ luôn thoa kem chống nắng khi sử dụng chúng.
Isotretinoin
Công dụng: được chiết xuất từ vitamin A, thuốc uống này là một trong những phương pháp điều trị mụn viêm hiệu quả nhất. Vì isotretinoin làm giảm đáng kể bã nhờn, giảm tắc nghẽn lỗ chân lông, giảm vi khuẩn P.acnes và có tính kháng viêm.
Tác dụng phụ: isotretinoin có thể gây ra một số các tác dụng phụ tác động lên thần kinh như thay đổi tính khí, trầm cảm. Vì vậy nó thường dành cho các trường hợp mụn nghiêm trọng hoặc không phản ứng với retinoids. Khi phát hiện các vấn đề về triệu chứng tâm thần, cần chuyển đến bác sĩ và ngưng dùng isotretinoin. Đặc biệt, không được dùng isotretinoin nếu bạn đang mang thai, đang cho con bú hoặc nghĩ rằng mình có thể mang thai.
Thuốc kháng sinh uống
Với những trường hợp bị mụn nặng, bác sĩ có thể kê cho bạn các loại thuốc kháng sinh đường uống. Đây là phương pháp được sử dụng tạm thời, thường là trong trường hợp mụn nang lan rộng, không nên kéo dài để tránh ảnh hưởng xấu tới cơ thể.
Các loại kháng sinh đường uống:
- Tetracycline: đây là kháng sinh trị mụn dạng viên uống được sử dụng phổ biến. Thuốc được sử dụng trong trường hợp có viêm do nhiễm khuẩn nặng, có tác dụng giảm viêm và tiêu diệt vi khuẩn gây mụn trên da. Với công dụng kiểm soát số lượng vi khuẩn, tetracycline kiểm soát được tình trạng viêm tuyến bã nhờn, giúp da nhanh chóng hồi phục;
- Clindamycin (đường uống): hoạt động bằng cách làm chậm, ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn gây mụn, đồng thời làm giảm sưng hiệu quả;
- Minocycline: có công dụng kháng khuẩn, chống viêm, giúp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn, từ đó trị mụn hiệu quả.
Thuốc kháng sinh tại chỗ
Không giống như các loại thuốc kháng sinh đường uống khác, đối với thuốc kháng sinh tại chỗ bạn chỉ có thể dùng trong một thời gian ngắn. Thuốc kháng sinh tại chỗ có thể được sử dụng hai lần một ngày trong tối đa hai tháng. Tuy nhiên, chúng không mạnh bằng thuốc kháng sinh uống, vì vậy thuốc kháng sinh tại chỗ sẽ phù hợp cho các loại mụn viêm ít nghiêm trọng hơn.
Các loại kháng sinh tại chỗ:
- Clindamycin (dạng bôi): loại thuốc này có công dụng ức chế sự hoạt động của vi khuẩn gây mụn, ngăn ngừa sự hình thành protein của vi khuẩn. Bên cạnh đó, còn giúp làm giảm lượng dầu nhờn dư thừa, giúp duy trì độ ẩm cho da;
- Dapsone: Sử dụng cho những trường hợp bị mụn nặng, có hiệu quả trong việc giảm các tổn thương viêm/ không viêm và toàn bộ tổn thương sau tuần thứ 12. Tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng Dapsone là lột da, khô da và hồng ban;
- Erythromycin (dạng bôi): Có công dụng tiêu diệt vi khuẩn gây mụn, trị mụn và ngăn ngừa hình thành các nốt mụn mới. Erythromycin có tác dụng tốt trong điều trị mụn ở những vùng da bị viêm xung quanh mụn.
Phương pháp điều trị nội tiết tố
Một số trường hợp bị mụn viêm là do mất cân bằng nội tiết tố. Trong những trường hợp này, bác sĩ da liễu có thể kê đơn thuốc giảm hormone. Ngoài ra, thuốc tránh thai sẽ có tác dụng đối với một số phụ nữ bị mụn trong chu kỳ kinh nguyệt.
Spironolactone (một loại thuốc kháng androgen) cũng có thể giúp điều trị các nốt sần và mụn nang do nồng độ androgen cao bất thường.
Đối với phương pháp điều trị mụn viêm bằng thuốc được kê đơn, bạn cần tuân thủ đúng theo chỉ định của bác sĩ. Không nên tự mua về uống để tránh các tác dụng phụ không mong muốn xảy ra.
Cách xử lý mụn viêm tại nhà bằng nguyên liệu thiên nhiên
Nếu như tình trạng mụn viêm nhẹ, mọc không thường xuyên, bạn có thể áp dụng các biện pháp điều trị từ thiên nhiên:
- Đá lạnh: Chườm đá lạnh sẽ giúp giảm tình trạng sưng viêm hiệu quả.
- Nghệ: Với tác dụng kháng viêm, kháng khuẩn cao, nghệ sẽ giúp làm giảm tình trạng mụn sưng viêm, kích thích tái tạo tế bào, giúp làm lành vết thương nhanh chóng và tránh để lại sẹo.
- Nha đam: Bạn có thể sử dụng nha đam để thoa lên các nốt mụn viêm. Với công dụng chống viêm, dưỡng ẩm sẽ giúp làm sạch da nhẹ nhàng và loại bỏ vi khuẩn trên da.
- Dầu dừa: Công dụng chính của dầu dừa là chống viêm, kháng khuẩn, khiến da mềm mại hơn. Tuy nhiên, bạn chỉ nên dùng dầu dừa để trị mụn viêm cho da khô, vì nếu sử dụng cho da dầu có thể gây nên tình trạng bít tắc lỗ chân lông.
- Mật ong: Là chất làm đẹp tuyệt vời cho làn da, với công dụng chống viêm, kháng khuẩn mật ong sẽ giúp làm sạch da nhẹ nhàng, giảm viêm hiệu quả, đồng thời làm sáng da và chống lão hóa cho da.
Cách phòng ngừa mụn viêm tái phát
Điều trị mụn viêm sẽ không có kết quả tốt nếu bạn không chăm sóc da đúng cách. Bạn nên tuân theo các nguyên tắc sau để các biện pháp trị mụn đạt kết quả cao đồng thời ngăn ngừa mụn tái phát.
- Tuyệt đối không nên nặn bất kỳ loại mụn nào đặc biệt là mụn viêm vì sẽ gây tổn thương cực kỳ nghiêm trọng, làm tăng tình trạng viêm nhiễm và khiến mụn lan rộng.
- Làm sạch mặt 2 lần/ ngày vào buổi sáng và tối bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ với pH trung tính.
- Tắm sau khi luyện tập thể dục để tránh lỗ chân lông bị tắc nghẽn.
- Luôn thoa kem chống nắng và kem nền có tích hợp chống nắng mỗi ngày sẽ giúp bảo vệ làn da của bạn tránh khỏi tác hại của tia UV. Tuy nhiên việc thoa kem chống nắng là điều bắt buộc nếu bạn đang sử dụng retinoids hoặc các phương pháp điều trị mụn khác vì khi đó da bạn rất nhạy cảm với ánh nắng mặt trời.
- Nếu bạn thường xuyên trang điểm, hãy lựa chọn các sản phẩm không chứa dầu và không gây nổi mụn để tránh tình trạng tắc nghẽn lỗ chân lông làm cho tình trạng mụn của bạn tồi tệ hơn. Lưu ý hãy nhớ tẩy trang thật kỹ trước khi rửa mặt vào mỗi buổi tối để loại bỏ bụi bẩn trên da.
- Thực hiện theo thói quen làm sạch của bạn với một kem dưỡng ẩm không chứa dầu , ngay cả khi nó có cảm giác phản trực giác. Bỏ qua bước này có thể làm cạn kiệt lượng dầu và nước tự nhiên trên da của bạn. Nếu không, các tuyến bã nhờn của bạn tiết ra nhiều dầu hơn, dẫn đến nhiều mụn hơn.
Mụn viêm là tình trạng da phổ biến. Nếu tình trạng mụn viêm ở mức độ nhẹ, bạn có thể áp dụng các cách trị mụn viêm không kê đơn. Đối với tình trạng mụn viêm từ trung bình đến nặng, Fusion Meso khuyên bạn nên đặt lịch hẹn với bác sĩ da liễu. Họ sẽ giúp bạn tìm ra phương pháp điều trị phù hợp với bản thân.
Có thể bạn quan tâm:
Phân biệt các loại mụn thường gặp và cách điều trị
Quy trình các bước chăm sóc da mặt cho ngày và đêm hiệu quả
Top 10+ cách trị mụn tại nhà hiệu quả từ nguyên liệu thiên nhiên
Nguồn tham khảo
How to Get Rid of Inflamed Acne – https://www.healthline.com/health/inflamed-acne
Inflamed acne: Causes, symptoms, and remedies – https://www.medicalnewstoday.com/articles/inflamed-acne
How to Treat Inflamed Acne – https://www.verywellhealth.com/inflammatory-acne-3960822
