Tretinoin thuộc nhóm thuốc da liễu, có hiệu quả cao trong việc điều trị mụn và làm lành da? Vậy thực chất Tretinoin là gì? Sử dụng như thế nào để mang lại hiệu quả cao và tránh các tác dụng phụ? Hãy cùng Fusion Meso tìm hiểu trong bài viết sau để biết thêm nhiều thông tin về hoạt chất này.
Tretinoin là gì?
Tretinoin chuyên dụng, còn được gọi với tên gọi all-trans retinoic acids (ATRA), là một hoạt chất thuộc nhóm các chất hóa học trị mụn trứng cá Retin-A, nói cách khác là vitamin A.
Cơ chế hoạt động của Tretinoin về cơ bản giống với những hoạt chất gốc vitamin A khác như Retinol: Tretinoin gây ra những phản ứng nhẹ trên bề mặt da, kích thích sự chuyển đổi của tế bào khiến chu kỳ đào thải tế bào chết và thay thế bằng các tế bào mới trở nên ngắn hơn. Tretinoin giúp tế bào phân chia nhanh hơn, chết nhanh hơn, từ đó tế bào mới sẽ phát triển tốt hơn và đem lại kết quả là một làn da khỏe mạnh hoàn toàn mới cho người sử dụng.
So với Retinol – một hoạt chất có nguồn gốc từ vitamin A tự nhiên, Tretinoin với gốc gác vitamin A nhân tạo đưa ra thị trường từ phòng thí nghiệm có ưu điểm mạnh hơn về dược tính, đồng thời cũng dễ gây kích ứng hơn. Đây cũng là lý do vì sao mà Tretinoin liều cao chỉ có thể được sử dụng trong toa thuốc kê đơn của bác sĩ da liễu, trong khi Retinol rất dễ mua tại các cửa hàng mỹ phẩm địa phương.
Phân loại Tretinoin
Tretinoin có hai công dụng: sử dụng trong chăm sóc da và điều trị bệnh bạch cầu cấp tính. Đối với dưỡng da, Tretinoin xuất hiện dưới dạng gel hoặc kem dưỡng với nồng độ khác nhau:
- Tretinoin có nồng độ 0,025%: Đây là dạng thức Tretinoin dùng trong mỹ phẩm đại chúng, dành riêng cho những người chưa từng sử dụng qua các chế phẩm dẫn xuất vitamin A, chưa quen với tác dụng của hoạt chất. Kem dưỡng Tretinoin 0,025% phù hợp với hầu hết mọi loại da, hỗ trợ công cuộc điều trị mụn và ít tác dụng phụ.
- Tretinoin có nồng độ 0,05%: Loại Tretinoin nồng độ cao hơn một chút so với Tretinoin 0,025% và được khuyến cáo phù hợp với người có cơ địa da dầu tương đối khỏe mạnh, đã từng sử dụng qua mỹ phẩm chứa hoạt chất điều trị mụn. Tretinoin 0.05% xuất hiện dưới hình thức cream hoặc gel có kết cấu nhẹ, dễ thấm, không bết dính và phù hợp với khí hậu nóng ẩm.
- Tretinoin có nồng độ 0,1%: Đây là dạng Tretinoin mạnh nhất bạn có thể tìm thấy trên thị trường mà không cần thông qua toa thuốc có chữ ký của chuyên viên da liễu. Phù hợp với những người đã kinh qua nhiều chế phẩm dẫn xuất vitamin A có tác dụng kích thích thay mới tế bào và dày dặn kinh nghiệm chăm sóc da, Tretinoin nồng độ 0,1% có tác dụng khá mạnh và thời gian “áp phê” cũng rất ngắn. Tuy nhiên, đây là loại mỹ phẩm thuộc hàng khó sử dụng, không khuyên dùng cho người mới bước chân vào con đường skincare.
Lợi ích của việc sử dụng Tretinoin
Sở dĩ Tretinoin rất được tin dùng là nhờ vào những công dụng thần kỳ mà hoạt chất này mang lại trên nhiều phương diện chăm sóc da mặt.
Làm sạch mụn, giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của các đợt bùng phát mụn
Như đã đề cập ở mục định nghĩa Tretinoin là gì, tác dụng của Tretinoin phát huy cao nhất trong công cuộc xử lý mụn trứng cá. Nhờ vào cơ chế kích thích sự thay đổi tế bào, Tretinoin cực kỳ phù hợp với chức năng làm sạch mụn.
Tretinoin dạng kem có khả năng làm khô nốt mụn chỉ sau một đêm, đồng thời thúc đẩy quá trình “chín” của nhân mụn, giúp cồi mụn trồi ra ngoài mà không cần tốn nhiều công sức. Theo phản hồi từ thực tế, sử dụng Tretinoin để đẩy mụn không hề gây đau đớn hay khó chịu.
Một ưu điểm của Tretinoin là tạo ra cuộc cách mạng thay mới toàn diện cho da mặt, qua đó xử lý kịp thời các đợt bùng phát mụn cơ hội một cách tích cực và hoàn toàn an toàn. Tác động của Tretinoin lên quá trình trị liệu mụn trứng cá cũng rất nhanh chóng, có thể thấy được kết quả nhãn tiền trong tương lai gần. Đó cũng là lý do mà Tretinoin nổi bật hẳn lên dưới tư cách thần dược trị mụn.
Giảm sự xuất hiện của nếp nhăn, ngăn ngừa lão hóa
Nếu như công dụng trẻ hóa làn da của Retinol đã rất nổi tiếng thì Tretinoin cũng mang lại tác dụng tương tự, thậm chí nhỉnh hơn. Tretinoin còn được ưu ái sử dụng nhiều trong các công thức kem dưỡng mắt dành cho phụ nữ sau tuổi ba mươi nhờ tác dụng kích thích sản sinh collagen, tăng độ đàn hồi và làm giãn các nếp nhăn do thói quen sử dụng cơ mặt.
Tác dụng của Tretinoin trong công cuộc ngăn ngừa lão hóa, chống lại vết tích thời gian đã được kiểm chứng nhờ vào nhiều thí nghiệm lâm sàng và khảo sát thực tế, có tính an toàn cao đối với làn da của phụ nữ thuộc nhiều chủng tộc.
Trị thâm mụn và sẹo mụn
Công dụng của Tretinoin còn bao gồm cả nhiệm vụ làm đều màu da và cải thiện bề mặt sẹo mụn để lại, tương tự như hoạt chất Niacinamide nổi tiếng. Tế bào liên tục thay mới giúp các sắc tố sẫm màu gây ra do tàn dư mụn nhanh chóng mờ dần theo thời gian.
Tretinoin có chức năng như một dược phẩm hỗ trợ cho quá trình điều trị phục hồi da do sẹo rỗ. Dù không thể thực sự làm đầy các vết rỗ sâu, nhưng Tretinoin cùng với công dụng kích thích tái tạo tế bào và sản sinh collagen thực sự có ích trong việc bổ khuyết cho việc điều trị sẹo rỗ bằng các phương pháp xâm lấn phổ biến, thông qua việc trở thành “thuốc dẫn” trước các bước thủ thuật như peel da hóa học. Đây là lý do mà Tretinoin thường được khuyên dùng bởi các bác sĩ da liễu đầu ngành chuyên về sẹo rỗ cũng như các bệnh viện thẩm mỹ trên toàn thế giới.
Cải thiện kết cấu da
Người không có nhu cầu điều trị mụn nhưng gặp phải các vấn đề về kết cấu da như dấu hiệu chảy xệ, nếp nhăn trước tuổi, bề mặt da không đều màu… đều có thể tìm đến giải pháp Tretinoin như một vị cứu tinh.
Bản chất Tretinoin vốn dĩ là tạo ra vũ khí tấn công vào da ở cường độ thích hợp, khiến các tế bào da phải tự mình thay mới. Do đó, sử dụng Tretinoin là cách hỗ trợ cho da chữa lành chính mình, nếu sử dụng đúng theo hướng dẫn sẽ không có di chứng mà các phương pháp tức thời khác mang lại.
Tác dụng phụ của Tretinoin
Như bất cứ hoạt chất chăm sóc da nào khác, Tretinoin cũng có mặt trái mang tên tác dụng phụ như:
- Gây ra tình trạng khô da.
- Cảm giác nóng rát, khó chịu nhẹ.
- Tình trạng lột da hoặc ửng đỏ ở những vùng da nhạy cảm.
- Có thể gây ra phản ứng tiêu cực khi tương tác với thuốc trị bệnh.
Cách sử dụng Tretinoin trong điều trị mụn
Thời điểm tốt nhất để sử dụng kem trị mụn có chứa Tretinoin là vào buổi tối trước khi đi ngủ.
Các bước dưỡng da bằng Tretinoin có thể được tóm gọn như sau:
- Bước 1: Làm sạch da mặt bằng các loại mỹ phẩm dịu nhẹ (nước tẩy trang, sữa rửa mặt) và rửa lại thật kỹ với nước ấm.
- Bước 2: Nhẹ nhàng thấm khô nước trên da, chờ cho bề mặt da thật ráo nước và hoàn toàn thông thoáng.
- Bước 3: Rửa tay kỹ bằng xà phòng và lau khô. Bước này thường hay bị bỏ qua bởi nhiều người, dù đây là một quy tắc hết sức cơ bản khi tiến hành thoa kem trị mụn.
- Bước 4: Thoa kem trị mụn có Tretinoin lên bề mặt da mụn.
Cách sử dụng Tretinoin chính xác là chỉ lấy một lượng nhỏ bằng hạt đậu để dùng cho toàn bộ vùng mặt. Bạn nên thật nhẹ nhàng dàn đều kem dưỡng bằng các đầu ngón tay, tránh xa các vùng da nhạy cảm như xung quanh mắt hoặc cánh mũi và môi. Sau đó, bạn có thể chậm rãi xoa bóp nhẹ nhàng để chất kem thấm nhuần vào lỗ chân lông, đem lại hiệu quả trị mụn tốt nhất.
Một số lưu ý khi sử dụng Tretinoin
Các lưu ý về cách dùng Tretinoin mà bác sĩ da liễu lẫn nhà sản xuất hóa mỹ phẩm muốn người có nhu cầu nhớ rõ, bao gồm một số điểm trọng yếu:
- Tretinoin không thích hợp với phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú.
- Tretinoin có tác dụng tối ưu trong các liệu trình điều trị da mụn nhẹ hoặc da mụn trung bình. Nếu tình trạng mụn quá nặng, lựa chọn tốt nhất vẫn là đến thăm khám tại bệnh viện da liễu.
- Vì là một hoạt chất mạnh có nhiều ưu điểm lẫn nhược điểm, Tretinoin điều trị mụn không thể được sử dụng đơn lẻ mà phải được bổ khuyết bằng một quy trình dưỡng da hằng ngày hoàn chỉnh.
- Hoạt chất này rất kỵ ánh nắng mặt trời trực tiếp, điều trị mụn bằng Tretinoin đòi hỏi chu trình dưỡng da sử dụng kem chống nắng phù hợp.
- Bên cạnh tia tử ngoại, người sử dụng Tretinoin để trị mụn cũng nên hạn chế tiếp xúc trực tiếp với gió mạnh và điều hòa không khí liên tục, gây mất độ ẩm cần thiết cho da.
- Các tác dụng phụ của Tretinoin, dù không nặng nhưng khá phổ biến, nhất là tình trạng khô da. Do vậy, sử dụng Tretinoin cần kết hợp với khâu dưỡng ẩm kỹ càng và chế độ ăn uống phù hợp.
- Tretinoin cần được sử dụng với liều lượng tăng dần qua thời gian, người dùng không thể vội vã dùng ngay Tretinoin 0,1% khi da chưa trải qua giai đoạn thích ứng.
- Không nên sử dụng Tretinoin song song với các sản phẩm làm sạch có chứa cồn và những loại hóa mỹ phẩm có thành phần hoạt chất mạnh khác như benzoyl peroxide hoặc salicylic acid.
- Thời gian lý tưởng để Tretinoin phát huy hiệu quả là trong vòng 6 đến 12 tuần. Tùy vào cơ địa, có thể diễn biến quá trình trị mụn của một số người sẽ diễn ra nhanh hơn. Nếu sau thời gian 3 tháng mà tình trạng da mụn vẫn không cải thiện rõ rệt, có lẽ người dùng nên cân nhắc sử dụng phương pháp khác.
Đó là toàn bộ những lưu ý cơ bản về cách sử dụng Tretinoin cho người mới bắt đầu. Dù vậy, để áp dụng Tretinoin vào quy trình trị liệu mụn, cách tốt nhất vẫn là tham vấn ý kiến chuyên khoa của bác sĩ da liễu để đưa ra phác đồ phù hợp nhất cho mỗi cá nhân, đồng thời giảm thiểu tối đa nguy cơ kích ứng.
Có thể bạn quan tâm:
10 chất cấm trong mỹ phẩm gây hại cho da bạn nên biết
Ampoule là gì? Tìm hiểu về tinh chất phục hồi da thế hệ mới
Hyaluronic Acid là gì? Tác dụng thần kỳ của Hyaluronic Acid đối với làn da
Nguồn tham khảo
Tretinoin: Benefits, uses, side effects, and how it compares to retinol and adapalene – https://www.medicalnewstoday.com/articles/tretinoin
What to Expect When Treating Acne with Tretinoin (Retin-A) – https://www.healthline.com/health/tretinoin-for-acne#using-tretinoin
